Tańczę w gwiazdach

(zdjęcie znalezione w internecie)

Na koniec roku

Franco Grobberio

"Szczęśliwi marzyciele, idealiści, ludzie wrażliwi.

Błogosławieni naiwni i wielcy ludzie, którzy nie stracili chęci ,by w swej duszy czuć się dziećmi. Błogosławione serca nieustraszone.
Nauka ma swe granice, wyobraźnia obejmuje świat.

Wyobraźnia jest ważniejsza od wiedzy."

(Albert Einstein)

Pierwszy dzień zimy

Yoani Sánchez

 Kobieta, która przypomina mi inną odważną Kobietę - Orianę Fallaci.
http://www.desdecuba.com/generationy/

 http://www.desdecuba.com/generaciony_pl/

Na Kubie nie wolno mieć w domu internetu. Yoani Sánchez wymyka się śledzącym ją tajniakom, myli tropy, aby w ukryciu dokonać wpisu na swoim blogu w jakimś hotelu czy kafejce internetowej, gdzie za dostęp do sieci płaci się niewyobrażalne sumy. Ale Generación Y to coś więcej niż blog tłumaczony on-line na siedemnaście języków. To głos tych, których wolność ogranicza się na każdym kroku. „Generación Y jest najbardziej ryzykowną rzeczą, jaką zrobiłam w ciągu trzydziestu dwóch lat swojego życia, do tego stopnia, że kiedy zaczęłam pisać ten blog, trzęsły mi się kolana” – notuje Yoani Sánchez.

„Cuba libre” to książka pełna pasji polemicznej, czarnego humoru i inteligentnego sarkazmu. Sánchez jest kronikarką kubańskiej codzienności obdarzoną ogromną spostrzegawczością i umiejętnością błyskotliwego puentowania absurdów. Jej odwaga cywilna i nieustępliwość godne są najwyższego podziwu. Charyzma Yoani przyciąga tysiące internautów, ciekawych tej z pozoru zwykłej matki i żony, która rzuciła wyzwanie dyktaturze braci Castro i wróciła z emigracji w Szwajcarii, aby cierpieć głód i dzień w dzień wspinać się na czternaste piętro swojego mrówkowca (winda, produkt przyjaźni kubańsko-radzieckiej, od lat nie działa).

Yoani dzięki uporowi, pomysłowości, a także niezaprzeczalnemu talentowi publicystycznemu czytana jest dzisiaj wszędzie, a o jej znaczeniu na Kubie może świadczyć fakt, że Fidel Castro zaliczył panią Sánchez do swoich osobistych wrogów.

Listopadowy piątek

Silent Wariors

Hipokryzja

Przeczytałam dzisiaj w jakiejś gazecie informację, że zaczynają się protesty przeciwko prawu, które zabrania w Polsce rytualnego uboju zwierząt. Unia Europejska wymaga, aby w każdym kraju ubój rytualny był możliwy. I jeśli Polska się do tego nie dostosuje, to może nawet zostanie na nią nałożona kara.

Szczerze mówiąc nie rozumiem, jak można dopuścić legalnie do takiego okrucieństwa wobec zwierząt. Co to za jakaś wierutna bzdura?!? Co się dzieje w głowach ludzi, którzy w ogóle dyskutują na takie tematy?! Gdzie tutaj zwykła ludzka logika? Bo o ludzkim sercu nawet już nie wspominam.

Z jednej strony walka o ochronę wymierających gatunków, walka o prawa zwierząt, walka o ratowanie zwierząt, a z drugiej prawo, które dopuszcza do ich mordowania???

Tego już w żaden sposób pojąć nie mogę.

To tylko rzeczy...

 

"Kupuj sobie, na co tylko masz ochotę, pod warunkiem, że cię na to stać. Ferrari, cygara po trzydzieści dolców za sztukę, noże golok... proszę bardzo. Używaj ich i ciesz się nimi, ile dusza zapragnie, ale nie przywiązuj się do nich. Gdyby pewnego dnia twój dom stanął w ogniu, to choćbyś nie wiadomo jak kochał swoje rzeczy, wyjdź z niego, nie czując przymusu, aby po nie wracać. Niech się spalą. Stało się  - koniec. Jasne, że niektórych przedmiotów będzie ci brakować, ale nie zapominaj, że to są tylko rzeczy. Nie oglądaj się za siebie."

 

"(...) budowanie życia na przedmiotach bywa niebezpieczne. No bo prędzej czy później wszystko się zużywa albo rozpada, prawda? Coś pęknie, zagubi się, albo zostanie skradzione, nieważne zresztą. Czujesz się wtedy jak wydrążony w środku, albo jakby ci ktoś odrąbał rękę lub nogę. Ale to tylko rzeczy! Czy to nie głupie - inwestować w nie tak wiele z siebie? (...). Można je kochać i pielęgnować, lecz trzeba być gotowym żyć bez nich. A jeśli nie jesteś gotowy, lepiej w ogóle ich nie kupuj, dzięki temu unikniesz ciężkiej choroby."

(Cytaty z książki: "Kąpiąc lwa" Jonathana Carrolla)

Muzyka Sfer

Bogini Dana

Opowieść o Danie – Rzece.

 

W dawnych czasach, kiedy ludy słowiańskie wędrowały jeszcze po całej Europie i nie było podziału na państwa, w głębokiej puszczy żyło plemię, które czciło boginię Danę.

Bogini jasna była jak wiosenny poranek, o włosach płowych, falami spływających aż do ziemi. Kiedy przechodziła ścieżką, miejsce to żyzne się stawało i nawilżona ziemia natychmiast rodziła bujną roślinność.

Dana opiekowała się swoimi wyznawcami, którzy postawili jej piękny chram w zaciszu leśnych brzóz.

I stało się tak, że w wiosce tej urodziła się śliczna błękitnooka dziewczynka, o włosach jak len, którą matka, dumna z urodzenia takiej urody dziecka, nazwała imieniem bogini. A nikt dotąd nie ośmielił się tego zrobić. Imiona bogów zakazane były bowiem dla ludzi w tych najdawniejszych czasach. Zbyt zazdrośni byli o nie bogowie, gdyż imiona ich, jak wierzyli nadawały im mocy i boskości, niedosięgłej żadnemu człowiekowi.

Jednak matka pięknego dziecka po kryjomu nawet przed mężem nadała dziewczynce imię Dana, a przed wszystkimi Dimką ją wołała. Wiadomo jednak, że przed bogami nic się nie ukryje. Dziewczynka rosła i piękniała z każdym rokiem.

Pewnego dnia, gdy była już na tyle duża, że sama do chramu w brzozowym zagajniku chodziła ofiary zanosić, spotkała tam, przy jednym z drzew stojącą jasną panią, o nieziemskiej urodzie, oczach, jak dwa jeziora, cerze niczym płatek kwiatu i włosach jak fale strumienia.

Piękna Pani spojrzała na dziewczynkę i rzekła głosem, niczym szemrzący potok mknący po kamieniach:

–  Witaj Dano, moja imienniczko – ton kobiety był władczy, chociaż ledwie uchwytny w wietrze szeleszczącym liśćmi.

Dziewczynka bardzo się zdziwiła, ponieważ każdy wołał na nią Dimka i nie wiedziała, że jej prawdziwe imię to Dana.

– Nareszcie się spotkałyśmy – mówiła dalej dziwna Pani. – Tylko ja i ty. Oko w oko. Wiedz zatem, że spotkałaś właśnie swoje przeznaczenie. Nie jestem ludziom nieprzychylna, wręcz przeciwnie, jednak są pewne granice tolerancji. Matka twoja, twierdząc, że dorównujesz mi urodą nadała Ci moje imię. Nietykalne do tej pory i święte. Imię, którego żadna śmiertelniczka nie jest godna nosić. Ponieważ twoja matka okazała się tak dumna, poniesiesz za to karę. Od dnia dzisiejszego z każdym rokiem będziesz coraz brzydsza, tak, że nikt już nigdy nie ośmieli się porównać twojej urody do mojej. Ba, nawet o tym nie pomyśli, patrząc na twoje nieładne liczko. Przekaż matce, żeby następnym razem bardziej zważała na słowa i czyny. A teraz idź. Nie potrzebuję twoich darów. I nigdy więcej nie pokazuj się w moim chramie.

I piękna Pani rozmyła się gdzieś wśród pni brzóz, jak leśna mgła.

Dimka przestraszyła się i biegiem podążyła do domu. Zastała matkę przy sprzątaniu obory i natychmiast opowiedziała jej, co spotkało ją w lesie. Kobieta zbladła i padłszy na kolana przytuliła mocno córkę do siebie i zalała się łzami.

– Dziecko moje – załkała. – Co ja narobiłam! Co narobiłam! Sprowadziłam na ciebie przekleństwo. Bogini Dana nie przyjęła twojej ofiary, to naprawdę zły znak dla nas.

Niestety na nic były łzy i łkania zrozpaczonej matki. Przekleństwo zostało rzucone i nic już nie było można na to poradzić.

Dimka rzeczywiście z każdym rokiem stawała się coraz brzydsza. Początkowo nikt tego nie zauważał, ale kiedy osiągnęła wiek, w którym pannie za mąż iść wypada i każdy zaczął się bliżej przyglądać młodej dziewczynie, okazało się, że jej wygląd tylko odstręcza ludzi, a nikogo nie przyciąga. I chociaż dobre z niej było dziewczę, obrotne i pracowite, żaden konkurent nigdy nie zapukał do ich chaty.

–  Cóżeś narobiła kobieto! – pieklił się ojciec Dimki na żonę, kiedy ta wyznała mu swój postępek. – Co my teraz zrobimy? Idź i błagaj Panią Danę o wybaczenie! – i wyszedł, trzasnąwszy drzwiami.

Takie to były bowiem czasy, że córkę musiał gospodarz z domu wydać za mąż. Dziewka bez męża uważana była bowiem za ułomną, a czasami nawet czarownicę, przez co cięgi spadały na całą jej rodzinę i nierzadko cała wioska odwracała się od takich, jak od trądem porażonych.

Poszła tedy gospodyni Panią Danę błagać o litość. Trzy dni i trzy noce w chramie klęczała i prośby wznosiła ku koronom brzóz, które w odpowiedzi tylko obojętnie szumiały.

Mijały lata. Dimka była już tak brzydka, że nawet własnym rodzicom zdawała się wstrętną i odwracali oczy, kiedy była w pobliżu. Ludzie uciekali, widząc ją z daleka, ponieważ nie mogli już patrzeć na jej brzydotę. Rodzice często wysyłali ją do pracy poza domem, żeby tylko nie musieć znosić jej wyglądu.

Och, teraz nikomu nawet przez myśl nie przyszłoby już porównywać jej do pięknej Bogini Dany. Nawet rodzona matka zapłonęła wstydem, że takie imię nadała córce, która wyrosła na takie brzydactwo.

I oto nadszedł dzień, kiedy Dimka nie mogła znieść już swej niedoli. I sama postanowiła udać się do chramu Bogini, chociaż ta zabroniła jej tego wiele lat temu. Jednak po tylu upokorzeniach, które zniosła dziewczyna, żaden zakaz nie był jej już straszny.

O świcie wybrała się do lasu i kiedy dotarła do chramu zawołała:

– Bogini Dano, wysłuchaj mnie proszę! Nie śmiem błagać o urodę, ale zlituj się i zdejmij ze mnie czar tak wielkiej brzydoty. Spraw, żebym stała się normalną dziewczyną, a nie wybrykiem natury, brzydactwem, na widok którego wszyscy uciekają, gdyż nie mogą otrząsnąć się ze wstrętu, kiedy na mnie patrzą. Proszę! Nie chcę twojego imienia, nigdy go nie chciałam. Nie wiedziałam nawet, że matka tak mnie nazwała. Nigdy nie pragnęłam być piękniejsza od Ciebie. Chcę być tylko sobą.

Na to wołanie pośród brzóz pojawiła się jasna Pani. Wolnym krokiem podeszła do klęczącej dziewczyny i rzekła:

– Wstań dziecko. Nie mogę zdjąć z ciebie czaru, gdyż wtedy staniesz się piękna jak poranek i znowu wszyscy przyrównywać będą twoją urodę do mojej. A tego nie zniosę. Wiedz bowiem, że bogowie bardzo są zazdrośni o swoje przymioty i kiedy ręka ludzka na nie się porywa, litości nie znają. Nie martw się jednak. Żal mi ciebie okrutnie, kiedy tak patrzę, na dzieło swojej klątwy. Zaiste nie zasłużyłaś aż na takie cierpienie. W gniewie rzuciłam widać zbyt silny czar. Spróbuję ci pomóc, ale to ty musisz zdecydować o swoim losie i wyrazić zgodę na moją propozycję.

Dimka podniosła oczy i spojrzała w jasnobłękitne jeziora Bogini.

– Posłuchaj – rzekła ta. – W rzeczywistości piękną jesteś istotą, jednak, jak już powiedziałam, nie może człowiek dorównać bogom, ani w rozumie, ani w urodzie, ani w mocy. Jesteśmy zazdrosnymi istotami, choć nie każdy się do tego przyznaje. Taki Perun, na przykład… ech… nieważne.

Wróćmy do ciebie. Mogę zatem ulżyć twemu cierpieniu…

– Zrób to, Pani! – wykrzyknęła Dimka, zrywając się na nogi. – Zrób, błagam za każdą cenę się zgodzę!

– Poczekaj – uspokoiła ją Bogini. – Nie wiesz jeszcze, co chcę ci zaproponować, a uprzedzam, że decyzja nie będzie łatwa – Dana popatrzyła na biedne, zaiste bardzo brzydkie, ludzkie stworzenie, stojące teraz przed nią, jakby zebrały się w nim wszystkie nieszczęścia świata. – Dziecko drogie, mogę zmienić cię w cudowną rzekę. Będziesz mknęła po wieki przez te lasy, będziesz dawała wodę mieszkańcom rodzinnej wioski i każdy będzie ci błogosławił, bo żadna susza nigdy nie wyssa twojego koryta do cna. Brzegi twoje porosną najwonniejsze rośliny i dające zdrowie zioła. Twoje życiodajne nurty będą przez ludzi błogosławione przez wieki i to powinno ci wynagrodzić lata cierpień i poniżenia jakie zaznałaś od innych. Ponadto będziesz mogła nosić moje imię. Będziesz bowiem uświęconą przeze mnie rzeką i w ten sposób wynagrodzę ci z nawiązka skutki przekleństwa. Co ty na to?

Zasmuciła się Dimka na słowa Bogini.

–  Jak to? Nigdy nie zobaczę już ukochanych miejsc i lasu?

– Ależ zobaczysz. A nawet więcej niż się spodziewasz.

– Ale nigdy nie pobiegam po ukochanych kniejach?

– Ależ pobiegasz. Będziesz mknęła przez puszczę, nawet w miejsca, do których jako człowiek nigdy byś nie dotarła.

– Ale nigdy nie porozmawiam już z rodzicami, krewnymi i sąsiadami!

– Ale będziesz im mogła szemrać najpiękniejsze słowa. A oni z radością będą cię słuchali i nikt już nigdy nie ucieknie od ciebie, a wręcz będą garnęli się by być jak najbliżej twoich chłodnych nurtów.

Dwie wielkie łzy pociekły Dimce po policzkach, kiedy zrozumiała, że nie ma innego wyjścia. Może zostać człowiekiem, wiejskim potworem, od którego każdy będzie stronił i wreszcie na dobre odwróci się od niej nawet własna rodzina, a ona zemrze gdzieś w ukryciu u kresu swoich dni. Może też wybrać inny los – stać się rzeką. Rzeką Bogini Dany i na wieki zamieszkać w tych lasach i przynosić ludziom radość i ukojenie. Wybór wydawał się prosty… ale jednak, ale jednak…

Dimka wyprostowała się i otarła łzy z policzków. Spojrzała odważnie w oczy Bogini. W dwa wielkie, jasnobłękitne jeziora i ta, już bez zbędnych słów zrozumiała decyzję dziewczyny.

Następnego dnia wioskę w głębi puszczy obudził krzyk dziecka, które wybiegło pasać gęsi na poranna rosę.

– Woda, woda! Rzeka! – krzyczał malec.

Wszyscy wybiegli przed chaty, żeby zobaczyć, co też on wygaduje. I zobaczyli cud. Oto przez wioskę przepływała niewielka rzeczka o błękitnych wodach, w której odbijały się promienie wschodzącego słońca, skacząc połyskliwie z fali na falę. Ludzie zebrali się nad jej brzegiem i pobiegli wzdłuż koryta, żeby znaleźć jej źródło. Tak dobiegli do brzozowego gaju, gdzie stał chram Bogini Dany i zobaczyli źródło bijące spod kamienia przy ołtarzu. Zjawisko uznano za cud i dar Bogini, a rzekę nazwano na jej cześć Daną.

I tylko jedna rodzina w wiosce nie cieszyła się tak jak inne. I tylko jedna rodzina znała prawdę o rzece. Dimka nigdy nie wróciła do domu, a matka jej i ojciec wyraźnie w szemraniu rzeki słyszeli, jak nawołuje skądś ich dziecko – Matko, ojcze, jestem Dimka-Dana-Rzeka, z łaski Bogini, która od podłego losu mnie uchroniła…

Parafraza pierwsza

Wilk Nadrzewny

 

Eidrigevicius Stasys 

W żelaznych trzewikach przewędrowałam eony świata. Przebyłam oceany czasu. I wieki epoki wspomnień.

Moje stopy piekły od ran i bolały niczym przebijane ostrzem przy każdym kroku.

Wcale nie chciałam Cię odnaleźć.

Raczej uciekałam od Ciebie.

A jednak dotarłam do niechcianego celu.

A jednak znalazłam Szklaną Górę z opowieści starców.

A jednak…

Wcale nie chciałam walczyć z Panią zamku. Wcale nie chciałam.

A jednak najęłam się na służbę, żeby dotrzeć do Twojej komnaty. Tej, w której spałeś snem głębokim od zmierzchu do pierwszej jutrzenki.  A jednak biegłam co wieczór po pięciu tysiącach siedmiuset trzydziestu sześciu schodach, żeby móc Ci powiedzieć, że tu jestem, chociaż wiedziałam, że i tak mnie nie słyszysz, otumaniony zielem Czarownicy. A jednak czekałam przy Twoim łożu, bo może chociaż raz nie wypiłeś naparu przed snem.

A jednak…

Właściwie nawet nie chciałam, żebyś mnie zobaczył, nie chciałam, żebyś się dowiedział, że tu jestem i pracuję dzień w dzień w kuchni, że dźwigam wodę ze studni i kamienie z ogródka. Właściwie nie chciałam Cię ratować.

A jednak wysłałam do Ciebie mrówkę. A jednak wysłałam do Ciebie pszczołę. A jednak wysłałam do ciebie gołębicę, żeby wytrąciła ci puchar z ręki, kiedy już brzeg jego zbliżał się do Twoich ust.

A jednak…

Ilustracja - Julia Bui Ngoc

Wieczorem wspięłam się na pięć tysięcy siedemset trzydzieści sześć schodów, chociaż nie chciałam i z drżeniem serca weszłam do Twojej komnaty.

Spojrzałam na łoże. Puste. Spojrzałam na puchar. Przewrócony. Spojrzałam na wywar. Wylany. Spojrzałam na pościel. Nietknięta.

Spojrzałam na okno. Stałeś i patrzyłeś w dal przez szklane okrągłe płaszczyzny-plastry z jasnożółtego i białego szkła. Była pełnia. To ma znaczenie. Tak mówią.

Nie drgnąłeś nawet kiedy…

Odwróciłeś się i spojrzałeś mi prosto w oczy.

Nawet nie wiem, czy mnie poznałeś.

Patrzyliśmy na siebie w milczeniu.

Nie chciałam Cię stąd zabierać.

A jednak złapałam twoją rękę i pociągnęłam w kierunku drzwi.

A jednak zbiegłam z tobą po pięciu tysiącach siedmiuset trzydziestu sześciu schodach, ciągnąc cię za sobą jak szmaciana lalkę. Byłeś nieobecny, ale pozwalałeś się prowadzić, jak opętany księżycem.

A jednak wyprowadziłam cię za mury, skradając się w cieniu.

A jednak…

Pobiegliśmy. A raczej ja pobiegłam, bo ty ciągle byłeś nie sobą.

Zdążyliśmy tylko dobiec do lasu, kiedy Pani zamku odkryła naszą ucieczkę.

Nie pomagałeś mi w żaden sposób.

Musiałam się martwić o siebie i o ciebie, chociaż wcale tego nie chciałam.

Nie chciałam ukraść jej z zamku tego, którego miała w swej mocy.

Nie chciałam ciągnąć cię przez las w niewiadomą przyszłość.

Nie chciałam uciekać.

Nie chciałam być goniona.

A jednak biegłam przed siebie.

I rzuciłam zwierciadełko, które zmieniło się w jezioro i zatrzymało Wiedźmę na czas pewien.

I rzuciłam grzebień, który zmienił się w las gęsty i zatrzymał Czarownicę na parę mil.

I rzuciłam za siebie klucz od studni, który zmienił się w przepaść i zatrzymał Wróżbicę na kilka chwil.

A potem już nic mi nie zostało.

Tylko własne siły.

Ale i ich zabrakło.

I myślałam tylko, szybciej niż wiatr, dlaczego właściwie biegnę przed siebie, skoro nie chcę uciekać, nie chcę cię ratować, nie widzę sensu. A jednak tylko to już mi pozostało.

Tylko biec.

Ciągle przed siebie.

Nie znając celu.

I nie poznałam go nawet wtedy, kiedy Wilk Nadrzewny rzucił się na nas.

Nie znałam sposobu obrony.

Nie umiałam uchronić nas przed nim.

A jednak ty ocalałeś.

Bo zwierzę rzuciło się na mnie, wbrew temu co sądziłam przedtem, nie na nas.

Ty padłeś obok, nadal pozostając zaklętym.

Nie ruszyłeś się nawet, kiedy wielka łapa pazurami rozorała mi ramię.

Nie wydałeś z siebie żadnego dźwięku, kiedy krzyczałam z bólu i rozpaczy, że wszystko na nic.

Patrzyłeś przed siebie i kiedy spojrzenie twoich niewidzących oczu skrzyżowało się z moim, zrozumiałam, że na nic zdało się wytrącenie pucharu. Zrozumiałam, że nie widziałeś mnie, kiedy przyszłam, nie widzisz i teraz. Zrozumiałam, że czar jest w tobie. I nie da się go ominąć.

Nie tak.

Ostatnią rzeczą jaką zobaczyłam były moje poranione stopy w żelaznych trzewiczkach.

I twoje oczy, patrzące pustymi zwierciadłami przed siebie.

Nie na mnie.

Nie na świat.

Nie patrzące.

Żmija

Opowieść o leśnej żmii.

 

Biała Żmija (Wielka/Welańska Żmija) – Królowa Żmij

A. Sacharow 

(źródło - http://bialczynski.wordpress.com/) 

W małej wiosce na brzegu lasu żył był gospodarz, który miał gromadkę dzieci, żonę i rodziców na utrzymaniu. Mieszkali sobie zgodnie, żyjąc z tego, co dawała im sama natura, co sami hodowali w ogródku i zagrodzie, albo co zebrali w lesie.

Każdego ranka córki gospodarza wybierały się do lasu z koszyczkami. Najstarsza zbierała owoce drzew, średnia szukała grzybów i ziół, a najmłodsza jagódek w poszyciu leśnym. Synowie zaś szukali miodu dzikich pszczół w najgłębszych ostępach.

Pewnego dnia zdarzyło się jednak, że córki wróciły do domu z pustymi rękoma, a syn nie wrócił wcale z wyprawy w głąb lasu.

- Cóż to się stało? – zapytał gospodarz, widząc blade twarzyczki córek i puste kobiałki. – Gdzie wasz brat? Gdzie wasze zbiory?

– Nie ma zbiorów, papo – pisnęła najmłodsza i schowała się za spódnicę starszej siostry.

– Nie ma brata, papo – mruknęła średnia siostra i schowała się za najstarszą.

– Czy ktoś może mi wytłumaczyć o co tutaj chodzi?! – rozgniewał się ojciec i spojrzał na najstarszą córkę.

– Nie gniewaj się, ojcze – powiedziała dziewczyna spuszczając oczy. – Nie ma tu naszej winy. A było to tak. Poszłyśmy rankiem, jak zwykle, ścieżką w głąb lasu, w kierunku znanej nam polany, gdzie najwięcej dzikich jabłek rośnie. Idziemy i rozglądamy się jak zawsze. Nasz brat idzie z nami, gdyż dopiero przy polanie zbaczał zwykle w inną drogę. Już w drodze zaniepokoiłyśmy się trochę, ponieważ nigdzie nie było widać świeżych ziół, wszędzie tylko uschnięte badyle; nigdzie nie było też jagódek, tylko pomarszczone, wyschnięte owocki. Wokół było cicho, jak makiem zasiał, nawet ptaki nie śpiewały. Brat nasz zaczął pogwizdywać, żeby dodać nam odwagi, bo mrocznie się zrobiło w lesie i jakoś tak straszno. Jednak i melodia jego ginęła gdzieś w gałęziach.

Gdy dotarliśmy do polany okazało się, że jabłonie stoją wyschnięte i ani jednego jabłka na nich nie ma. Wszędzie głucha cisza. Brat nasz mówi na to – poczekajcie tutaj siostry, pójdę zobaczyć, co z naszymi pszczołami, bo obawiam się, że i miodu dzisiaj nie zdobędziemy. Na to siostra nasza najmłodsza uderzyła w płacz i dalej wołać do brata – Nie idź, bracie kochany, nie idź! Nic dobrego nie może cię czekać w leśnej kniei.

I ja tak pomyślałam ojcze, ale znasz swojego syna i wiesz, że jak coś sobie postanowi, to spełnić musi. Poszedł więc ścieżką i niebawem zniknął nam z oczu.

Usiadłyśmy na zwalonym pniu leszczyny i czekamy. Ale brat nie wraca. Czekamy dalej. Ale brat nie wraca. Czekamy jeszcze, a tu słońce już coraz wyżej i powoli zaczyna opadać ku nocnej swojej kryjówce. Wreszcie pomyślałam, że czas nam do domu, bo gdy zmrok zapadnie, możemy nie odnaleźć drogi. Zwłaszcza, że czułam, że coś niedobrego w naszym lesie się dzieje.

Już wstałam, już siostry podniosły się z pnia, kiedy nagle z pęknięcia w korze wysunęła się wielka żmija. Patrzymy na nią zlęknione – zielono-brązowa jak omszały pniak, połyskiwał w popołudniowym słońcu złocistym wzorem, który na głowie jej trójkątnej w koronę się układał. I tak żem pomyślała od razu, że to musi być królowa żmij.

Patrzy na nas i syczy, podnosi cielsko i wysuwa jęzor rozdwojony. W przerażeniu pomknęłyśmy przed siebie, ale cały czas słyszymy groźny syk.

Sama nie wiem, jak udało nam się uciec, ojcze.

– Głupie dziewczęta – mówi na to gospodarz. – Należało Pani Żmiji się pokłonić i dopiero wtedy w pokoju odejść. Idźcie teraz do babki waszej i pytajcie o radę, cobyście na nas jakiegoś nieszczęścia nie ściągnęły swoim niegrzecznym zachowaniem wobec wężowej Pani.

– A co z bratem naszym, ojcze – nieśmiało zapytała średnia córka, wyglądając zza ramienia siostry.

– Bratem waszym nie frasuj się teraz. Opowiedzcie babce wszystko, co tu rzekłyście. Ona nam poradzi. Ale dokładnie zróbcie potem to, co powie.

I dziewczęta poszły do babki, co koszyk plotła z łyka, żeby o radę prosić.

Babka wysłuchała opowieści i zamyśliła się głęboko.

Długo siedziały siostry wpatrzone w pomarszczoną twarz babki, zanim ta odezwała się w końcu.

– Wnuczki moje – odezwała się w końcu stara kobieta. – Po tym wszystkim, co mi tu rzekłyście, pewna jestem, że lasy nasze nawiedziła Leśna Żmija. Królowa wszelkiego stworzenia, co pełza po lasach i kniejach. Coś musiało się wydarzyć, co Matce Żmii bardzo się nie spodobało i o gniew ją przyprawiło, skoro dostępu do wszelkich skarbów lasu nam zabroniła. Wyschły zioła, zgniły jagody, uschły jabłonie, a i pszczoły pewnikiem się wyniosły.

– Co zatem robić babko?! – wykrzyknęła najmłodsza siostra. – I co z bratem naszym?

– Moja kochana, brata waszego, skoro nie wrócił do was, Pani Żmija upatrzyła sobie zapewne na męża i tak łatwo go nie wypuści, chyba, że uda nam się ja przebłagać. Musicie wiedzieć bowiem, że jest to możliwe, ale wielkiej tu trzeba odwagi i sprytu. A i uważać trzeba wielce, coby się Żmijowej Królowej bardziej jeszcze nie narazić. Weźcie zatem te trzy zioła, które przygotowałam, zaplećcie z nich wianki i na włosy załóżcie. To was chronić będzie przed klątwami i pozwoli do domu wrócić, gdyby jednak sił wam nie starczyło, żeby ze żmiją się zmierzyć.

Następnie wróćcie do lasu, w miejsce, gdzie widziałyście żmiję i poczekajcie, a na pewno znowu się przed wami pokaże. Wtedy zapytajcie, czymże ją uraziliśmy i przeproście grzecznie za wszelkie niegodziwości, jakie z naszej strony las mógł zaznać.

Tak, jak poradziła babka, tak zrobiły trzy siostry. Zaplotły wianki i wróciły na polanę.

Usiadły na pniu leszczyny pokrytej jemiołą i czekają.

I oto słońce już chyli się ku zachodowi, kiedy słyszą nagle szmer wśród wysokich traw i wypełza przed nimi wielka zielono-brązowa żmija ze złotą koroną na głowie. Patrzy na nie świecącymi oczami i syczy.

Siostry przelękły się wielce, ale zgodnie z radą babki, żmii się kłaniają i spuszczają oczy. Przepraszają za wszelkie niegodziwości, które nieświadomie wyrządzić mogły, a na koniec pytają o brata i ze łzami błagają Żmijową Królową, żeby wrócić mu z nimi do domu pozwoliła.

Po tych przemowach dziewczęta opadły na kolana i opuściły głowy. Na jasnych włosach wonne wianki, z oczu kapią słone łzy i ziemię zraszają, tak smutno zrobiło się siostrom od lęku i żalu, że może naprawdę skrzywdziły las.

I nagle słyszą, jak żmija przemawia do nich syczącym, a jednak ludzkim głosem:

– Widzdzdzę, że ktośśś dał wammm ochronę i dobrą radę. Słyszszszę, że żżżal waszszsz szszszczery, chociażżż winy ssswojej nie rozzzumiecie. Powiemmm wammm więc, cóżeśśście uczynili, ludzdzdzie i jak krzrzrzywdę naprawić.

I żmija powiedziała, jak to las poskarżył się, że ludzie zabierają mu tyle leśnych bogactw, że nie starcza dla zwierząt i ptaków. Że zabierają więcej niż sami potrzebują, a potem wyrzucają to, z czego nie skorzystają. I jak przybyła, żeby dać ludziom nauczkę i zabrać im wszystkie skarby lasu, skoro nie potrafili rozsądnie z nich korzystać. Na koniec powiedziała też siostrom, że brat ich uwięziony w dziupli dzikich pszczół, siedzi na drzewie niedaleko polany.

Na koniec rzekła siostrom Królowa Żmijowa, widząc jak coraz większymi zalewają się łzami:

– Nie płaczczczcie. Widzdzdzę przecieżżż, żżże nieśśświadoma waszszsza wina była. Uwolnię waszszszego brata i oddam wammm skarby lasssu, ale zawrzemy układ.

Od tego dnia, zanim wejdziecie do lasu, pokłonicie się mi i poprosicie o zgodę. A kiedy będziecie chcieli narąbać drewna na opał, pocałujcie najpierw drzewo i przeprosicie za zadane rany i podziękujecie, że pomaga wam przetrwać. Przekażcie ten nakaz swoim sąsiadom i rodzinom, swoim dzieciom, wnukom i prawnukom, niechaj pamiętają, że póki będą posłuszni naszej umowie, póty las będzie im przyjazny i ja będę łaskawa. Krzywdy wam zrobić nie damy. Jednak jeśli kiedykolwiek, ktoś naruszy nakaz odbiorę wam wszystkie dobra, jakie z lasu czerpiecie. I przyjdzie wam zamarznąć na pierwszym lepszym mrozie i z głodu zemrzeć, gdy plony będą słabe, a zwierzęta zdechną w zagrodach.

Brat wasz wróci do domu, ale jego ręka na zawsze zmieni się w drewno. Będzie wam to przypominało o naszej umowie.

I żmija odpełzła w gęstą trawę.

Siostry biegiem wróciły do domu, bo zmrok już zapadał. Opowiedziały wszystko babce i ojcu. A ci opowiedzieli sąsiadom. Początkowo nikt nie chciał im wierzyć, ale kiedy następnego dnia syn gospodarza wrócił do domu z drewnianą ręką, wszyscy przelękli się nie na żarty i obiecali umowy dotrzymać.

Opowieść sióstr rozniosła się po wsiach Słowiańszczyzny i odtąd ludy słowiańskie przed wejściem do lasu proszę Królową Żmiję o pozwolenie i nikt bez słów podziękowania do lasu chodzić się nie ośmiela.

 

Borys Olszanskij – Jazyczeski motyw 
(źródł - http://bialczynski.wordpress.com/ )

Damroka

Gustav Klimt

Legenda o trzech królestwach

 

Za trzydziewiątą górą i trzydziewiątą rzeką było sobie królestwo ludzi, które nazywano Jawią.

W Jawii panowała królowa – wojownicza Damroka – pani losu i groźnego fatum. Walczyła dzielnie na licznych wyprawach, mieczem wykutym przez najlepszych kowali jej świata.

Wrogowie padali jak muchy pod uderzeniami potężnego ostrza, kiedy Damroka w płaszczu utkanym z pięciu wichrów wzniecała pożary błyskawicami ognia.

Za trzydziewiątą doliną i trzydziewiątym lasem było sobie królestwo bogów, które nazywano Prawią.

Powiadają w wioskach, że w najgłębszej głuszy starych puszcz tej krainy rośnie Cud-Drzewo. W jego gałęziach gnieździ się siedem ptaków, a u jego pnia rośnie dziewięć traw.

Jeśli usiądziesz w jego cieniu i wyobrazisz sobie coś, czego pragniesz najbardziej, to, jeśli zaśpiewa w tobie pradawna krew przodków, wszystko stanie się wedle twego słowa.

Za trzydziewiątą przepaścią i trzydziewiątym morzem było sobie królestwo duchów, które nazywano Nawią.

Po pustkowiach tej krainy snuły się wspomnienia przodków i cienie śmiałków, którzy postanowili przekroczyć granicę zakazanych rewirów. To było najmroczniejsze miejsce w całym wszechświecie. Podświat, w którym królował mrok i ciemność i nawet gwiazdy nie rozświetlały jej swym blaskiem. Tu kryły się największe tajemnice wszechświata pilnie strzeżone przez skarlałe stworzenia.

Mieszkańcy wszystkich trzech królestw żyli obok siebie, przedzieleni jedynie niewidzialną zasłoną, w której gdzieniegdzie przetarły się dziury-przejścia. Jednak wędrówka miedzy światami była zakazana dla wszystkich. Pilnie strzegł wrót trzygłowy smok Trojan, którego wielkie paszcze ziały śmiercionośnym ogniem, który spalał na miejscu każdego, kogo dosięgnął. Jedynym stworzeniem, które swobodnie przemieszczać się mogło między wymiarami był Gamajun – wieszczy ptak o głowie kobiety, który przepowiadał przyszłość. Rozmawiał z ludźmi, bogami i duchami, znał mowę zwierząt i roślin. Znał przeznaczenie każdej żyjącej w trzech światach istoty. Jednak rzadko dzielił się swoją wiedzą.

Pewnego dnia w królestwie Jawii królowa Damroka przechadzała się brzegiem morza. I wtedy zobaczyła Alkonosta. Piękne stworzenie o ciele ptaka i głowie pięknej kobiety. Królowa w przerażeniu zatkała szybko uszy dłońmi. Alkonost bowiem, ma taki głos, że kiedy się go raz usłyszy, staje się on jedyną rzeczą, której pragnie się odtąd słuchać. I chociaż Alkonosty były stworzeniami przynoszącymi szczęście, w przeciwieństwie do złowrogich Sirin, z którymi często je mylono, to jednak nie miały wpływu na niezbyt fortunną moc swojego głosu.

Alkonost składał właśnie jaja, które następnie turlał do morza.

„Zaraz będziemy mieli sztorm” – pomyślała Damroka. – „A moje statki na morzu!”

Wiadomo bowiem wszem i wobec, że kiedy jaja Alkonosta pękają, zrywa się straszliwa burza, a morze staje się nieposkromione.

„Muszę wyruszyć na pomoc! Trzeba zawrócić flotę!” – królowa czym prędzej zawróciła do zamku. Zwołała ludzi i razem z nimi na rączym koniu pogalopowała do portu. Wszyscy rozumieli zagrożenie. Alkonosty znosiły jaja niezwykle rzadko w tych stronach, ale kiedy już to robiły, nie należało ich lekceważyć.

Statek wypłynął w morze z alarmową chorągwią na maszcie. Królowa, stojąc na dziobie z rozwianymi włosami, w trzepoczącym płaszczu, wyglądała jak sama bogini burz. Nie zdołali jednak odpłynąć daleko, kiedy potężny wicher zaczął rzucać okrętem na wszystkie strony świata, jak małą łupinką orzecha. Damroka krzyczała, próbując przebić się przez potężne wycie, ale w ryku huraganu nikt jej nie słyszał. Nawet Ci, którzy ginęli zalewani potężnymi falami morskiej wody. Damroka patrzyła na śmierć swoich ludzi i narastała w niej rozpacz i gniew. Na bogów i przodków, na wichry, morza i wszystkie Alkonosty świata. W jej sercu kiełkowała chęć zemsty. Za krzywdę jej ludzi. Bowiem Damroka nade wszystko ceniła sobie swoich wojowników i gotowa była skoczyć za nimi w ogień piekielny, gdyby zaszła taka potrzeba.

Minęło 40 długich godzin, zanim morze uspokoiło się na tyle, że królowa, z garstką ocalałych ludzi mogła wrócić do brzegu w marnej łódeczce. Połamany statek poszedł na dno, jak i pozostałe okręty królewskiej floty.

Damroka ponuro spojrzała na to, co jej pozostało, na wykończonych ludzi i kilka drewnianych desek, unoszących się na falach. Szybkim krokiem poszła do zamku. Tam zamknęła się w swojej komnacie i przez 20 dni i 20 nocy nie wychodziła z niej, nabierając sił.

21 dnia otworzyły się ciężkie drzwi komnaty królowej. Stanęła w nich wysoka postać kobiety o długich płomiennych włosach, przywdzianej w ciężki płaszcz utkany z pięciu wichrów, z mieczem u pasa i nożem za cholewą wysokiego buta.

Damroka Ponura ruszyła do stajni, gdzie osiodłała najlepszego konia i wyruszyła przed siebie. Nikt nie wiedział, dokąd zmierza, ponieważ nie odezwała się ani słowem. Ale też nikt nie pytał. Nikt się nie ośmielił. Poddani uciekali na boki widząc ponurą postać, gnającą na czarnym rumaku.

Tylko Damroka wiedziała dokąd zmierza. Jako Pani losu i groźnego fatum, potrafiła słuchać wieszczącego ptaka Gamajuna o czarnych jak najczarniejsza noc skrzydłach. Wezwała go, kiedy siedziała sama, zamknięta w komnacie. Nadleciał pewnej nocy i wyszeptał jej wskazówki, jak dotrzeć do wrót Prawii i Nawii – królestw bogów i duchów. Tam bowiem, według wszelkiego prawdopodobieństwa trafić musieli jej wojownicy zgubieni przez śmiercionośną burzę.

Damroka przeżyła wiele w czasie swojej wędrówki. Przez 40 lat szukała próbowała przedostać się przez wrota rozmieszczone w różnych miejscach królestwa Jawii. Jej włosy i płaszcz spalone już były niemal do cna przez paskudny ogień smoka Trojana. Ogorzała skóra, wytarte buty, szaty, jak łachmany, wiszące na wychudzonym ciele – nikt w tej dziwnej, postarzałej kobiecie nie poznałby dawnej królowej Damroki. Jednak ona nie poddawała się, a jej oczy nadal płonęły ogniem życia.

I oto po 40 latach Damroce dane było wreszcie przejść niezauważoną przez przejście do świata równoległego. Nie wiedziała, gdzie trafi, bo już nie rozróżniała wrót, jak kiedyś. Jej umysł, zamroczony uporem dostrzegał tylko jeden cel – przejść, przejść na drugą stronę.

Kiedy wreszcie się tam znalazła, zobaczyła przedziwną polanę porośniętą modrą trawą. Na środku polany rosło Cud-Drzewo, a w jego koronie trzepotały skrzydłami ptaki. Damroka usiadła wycieńczona pod rozłożystymi gałęziami i oparła głowę o pień. Wokół niej szumiało kojąco dziewięć traw. Królowej zdawało się, że zasnęła, bo kiedy się ocknęła nie pamiętała, jak się tu znalazła. Wszystko wydawało jej się takie samo, ale jednak inne. I nagle poczuła, że coś drgnęło w jej sercu. Coś, co porwało ją z miejsca i nie pozwoliło zostać tu dłużej. Tylko, że… już nie pamiętała, co to było. Jednak musiała stąd odejść. Coś gnało ją dalej i dalej, i dalej…

I wtedy otworzyły się przed nią kolejne wrota. Damroka, jak we śnie przeszła przez majaczącą w powietrzu zasłonę i nagle znalazła się na ciemnych pustkowiach. Jakieś postaci ocierały się o nią i szeptały do ucha dziwne słowa, których nie rozumiała. Opowiadały o królestwie, którego nie znała. Powtarzały imię, którego nigdy nie słyszała.

Damroka… Damroka… Damro… Dam… Da…

Ich głos zanikał w ciemnościach.

Wynędzniała kobieta nie słyszała już prawie nic i prawie nic już nie widziała. Jednak przelatujący nad nią Gamajun – posłaniec bogów przysiadł na jej wychudzonym ramieniu i wyśpiewał do ucha pieśń bogów. Pieśń Przypomnienia.

I oto rozbłysły oczy dumnej królowej. I oto wśród snujących się cieni rozpoznała swoich wojowników. I oto gromkim głosem zawołała do nich – Ona, Królowa Losu i Groźnego Fatum!

I zatrzymały się cienie w swej wędrówce. I podchodzić zaczęły do tej wysokiej Pani i słuchać jej słów. A mówiła o czasie swej wędrówki. O palącym słońcu i wilgotnym deszczu, o cierniach i kamieniach, o piaskach i puszczach. O płomieniach smoka Trojana i śmierci wiernego rumaka.

I oto poszły duchy wojowników znowu za swoją królową.

Niektórzy powiadają, że wyprowadziła ich z krainy Nawii, przeszli przez Prawię, Królestwo bogów i po 40 dniach dotarli do Jawii, gdzie żyją dotąd, gdyż nikt dwa razy nie przekracza granic światów równoległych.

Inni zaś twierdzą, że bogowie, widząc odwagę Damroki i jej wytrwałość pozwolili jej wojownikom wrócić do Jawii, ale sama Damroka na zawsze musiała już zostać w krainie cieni. Bogowie bowiem, za każdy czyn będący pogwałceniem ich zasad żądają wysokiej zapłaty.

Są i tacy, którzy uważąją, że to zbyt optymistyczne zakończenia i w rzeczywistości Damroka błąka się po dziś dzień w krainie cieni, nie mogąc sobie przypomnieć, dlaczego się tu znalazła, gdyż Modra Trawa Zapomnienia z królestwa Prawii zaćmiła jej umysł nieodwracalnie.

I ciągle nasłuchuje głosów, w nadziei, że któryś powie jej prawdę. Ale niestety, słyszy tylko dziwne imię:

Damroka… Damroka… Damro… Dam… Da…