Damroka

Gustav Klimt

Legenda o trzech królestwach

 

Za trzydziewiątą górą i trzydziewiątą rzeką było sobie królestwo ludzi, które nazywano Jawią.

W Jawii panowała królowa – wojownicza Damroka – pani losu i groźnego fatum. Walczyła dzielnie na licznych wyprawach, mieczem wykutym przez najlepszych kowali jej świata.

Wrogowie padali jak muchy pod uderzeniami potężnego ostrza, kiedy Damroka w płaszczu utkanym z pięciu wichrów wzniecała pożary błyskawicami ognia.

Za trzydziewiątą doliną i trzydziewiątym lasem było sobie królestwo bogów, które nazywano Prawią.

Powiadają w wioskach, że w najgłębszej głuszy starych puszcz tej krainy rośnie Cud-Drzewo. W jego gałęziach gnieździ się siedem ptaków, a u jego pnia rośnie dziewięć traw.

Jeśli usiądziesz w jego cieniu i wyobrazisz sobie coś, czego pragniesz najbardziej, to, jeśli zaśpiewa w tobie pradawna krew przodków, wszystko stanie się wedle twego słowa.

Za trzydziewiątą przepaścią i trzydziewiątym morzem było sobie królestwo duchów, które nazywano Nawią.

Po pustkowiach tej krainy snuły się wspomnienia przodków i cienie śmiałków, którzy postanowili przekroczyć granicę zakazanych rewirów. To było najmroczniejsze miejsce w całym wszechświecie. Podświat, w którym królował mrok i ciemność i nawet gwiazdy nie rozświetlały jej swym blaskiem. Tu kryły się największe tajemnice wszechświata pilnie strzeżone przez skarlałe stworzenia.

Mieszkańcy wszystkich trzech królestw żyli obok siebie, przedzieleni jedynie niewidzialną zasłoną, w której gdzieniegdzie przetarły się dziury-przejścia. Jednak wędrówka miedzy światami była zakazana dla wszystkich. Pilnie strzegł wrót trzygłowy smok Trojan, którego wielkie paszcze ziały śmiercionośnym ogniem, który spalał na miejscu każdego, kogo dosięgnął. Jedynym stworzeniem, które swobodnie przemieszczać się mogło między wymiarami był Gamajun – wieszczy ptak o głowie kobiety, który przepowiadał przyszłość. Rozmawiał z ludźmi, bogami i duchami, znał mowę zwierząt i roślin. Znał przeznaczenie każdej żyjącej w trzech światach istoty. Jednak rzadko dzielił się swoją wiedzą.

Pewnego dnia w królestwie Jawii królowa Damroka przechadzała się brzegiem morza. I wtedy zobaczyła Alkonosta. Piękne stworzenie o ciele ptaka i głowie pięknej kobiety. Królowa w przerażeniu zatkała szybko uszy dłońmi. Alkonost bowiem, ma taki głos, że kiedy się go raz usłyszy, staje się on jedyną rzeczą, której pragnie się odtąd słuchać. I chociaż Alkonosty były stworzeniami przynoszącymi szczęście, w przeciwieństwie do złowrogich Sirin, z którymi często je mylono, to jednak nie miały wpływu na niezbyt fortunną moc swojego głosu.

Alkonost składał właśnie jaja, które następnie turlał do morza.

„Zaraz będziemy mieli sztorm” – pomyślała Damroka. – „A moje statki na morzu!”

Wiadomo bowiem wszem i wobec, że kiedy jaja Alkonosta pękają, zrywa się straszliwa burza, a morze staje się nieposkromione.

„Muszę wyruszyć na pomoc! Trzeba zawrócić flotę!” – królowa czym prędzej zawróciła do zamku. Zwołała ludzi i razem z nimi na rączym koniu pogalopowała do portu. Wszyscy rozumieli zagrożenie. Alkonosty znosiły jaja niezwykle rzadko w tych stronach, ale kiedy już to robiły, nie należało ich lekceważyć.

Statek wypłynął w morze z alarmową chorągwią na maszcie. Królowa, stojąc na dziobie z rozwianymi włosami, w trzepoczącym płaszczu, wyglądała jak sama bogini burz. Nie zdołali jednak odpłynąć daleko, kiedy potężny wicher zaczął rzucać okrętem na wszystkie strony świata, jak małą łupinką orzecha. Damroka krzyczała, próbując przebić się przez potężne wycie, ale w ryku huraganu nikt jej nie słyszał. Nawet Ci, którzy ginęli zalewani potężnymi falami morskiej wody. Damroka patrzyła na śmierć swoich ludzi i narastała w niej rozpacz i gniew. Na bogów i przodków, na wichry, morza i wszystkie Alkonosty świata. W jej sercu kiełkowała chęć zemsty. Za krzywdę jej ludzi. Bowiem Damroka nade wszystko ceniła sobie swoich wojowników i gotowa była skoczyć za nimi w ogień piekielny, gdyby zaszła taka potrzeba.

Minęło 40 długich godzin, zanim morze uspokoiło się na tyle, że królowa, z garstką ocalałych ludzi mogła wrócić do brzegu w marnej łódeczce. Połamany statek poszedł na dno, jak i pozostałe okręty królewskiej floty.

Damroka ponuro spojrzała na to, co jej pozostało, na wykończonych ludzi i kilka drewnianych desek, unoszących się na falach. Szybkim krokiem poszła do zamku. Tam zamknęła się w swojej komnacie i przez 20 dni i 20 nocy nie wychodziła z niej, nabierając sił.

21 dnia otworzyły się ciężkie drzwi komnaty królowej. Stanęła w nich wysoka postać kobiety o długich płomiennych włosach, przywdzianej w ciężki płaszcz utkany z pięciu wichrów, z mieczem u pasa i nożem za cholewą wysokiego buta.

Damroka Ponura ruszyła do stajni, gdzie osiodłała najlepszego konia i wyruszyła przed siebie. Nikt nie wiedział, dokąd zmierza, ponieważ nie odezwała się ani słowem. Ale też nikt nie pytał. Nikt się nie ośmielił. Poddani uciekali na boki widząc ponurą postać, gnającą na czarnym rumaku.

Tylko Damroka wiedziała dokąd zmierza. Jako Pani losu i groźnego fatum, potrafiła słuchać wieszczącego ptaka Gamajuna o czarnych jak najczarniejsza noc skrzydłach. Wezwała go, kiedy siedziała sama, zamknięta w komnacie. Nadleciał pewnej nocy i wyszeptał jej wskazówki, jak dotrzeć do wrót Prawii i Nawii – królestw bogów i duchów. Tam bowiem, według wszelkiego prawdopodobieństwa trafić musieli jej wojownicy zgubieni przez śmiercionośną burzę.

Damroka przeżyła wiele w czasie swojej wędrówki. Przez 40 lat szukała próbowała przedostać się przez wrota rozmieszczone w różnych miejscach królestwa Jawii. Jej włosy i płaszcz spalone już były niemal do cna przez paskudny ogień smoka Trojana. Ogorzała skóra, wytarte buty, szaty, jak łachmany, wiszące na wychudzonym ciele – nikt w tej dziwnej, postarzałej kobiecie nie poznałby dawnej królowej Damroki. Jednak ona nie poddawała się, a jej oczy nadal płonęły ogniem życia.

I oto po 40 latach Damroce dane było wreszcie przejść niezauważoną przez przejście do świata równoległego. Nie wiedziała, gdzie trafi, bo już nie rozróżniała wrót, jak kiedyś. Jej umysł, zamroczony uporem dostrzegał tylko jeden cel – przejść, przejść na drugą stronę.

Kiedy wreszcie się tam znalazła, zobaczyła przedziwną polanę porośniętą modrą trawą. Na środku polany rosło Cud-Drzewo, a w jego koronie trzepotały skrzydłami ptaki. Damroka usiadła wycieńczona pod rozłożystymi gałęziami i oparła głowę o pień. Wokół niej szumiało kojąco dziewięć traw. Królowej zdawało się, że zasnęła, bo kiedy się ocknęła nie pamiętała, jak się tu znalazła. Wszystko wydawało jej się takie samo, ale jednak inne. I nagle poczuła, że coś drgnęło w jej sercu. Coś, co porwało ją z miejsca i nie pozwoliło zostać tu dłużej. Tylko, że… już nie pamiętała, co to było. Jednak musiała stąd odejść. Coś gnało ją dalej i dalej, i dalej…

I wtedy otworzyły się przed nią kolejne wrota. Damroka, jak we śnie przeszła przez majaczącą w powietrzu zasłonę i nagle znalazła się na ciemnych pustkowiach. Jakieś postaci ocierały się o nią i szeptały do ucha dziwne słowa, których nie rozumiała. Opowiadały o królestwie, którego nie znała. Powtarzały imię, którego nigdy nie słyszała.

Damroka… Damroka… Damro… Dam… Da…

Ich głos zanikał w ciemnościach.

Wynędzniała kobieta nie słyszała już prawie nic i prawie nic już nie widziała. Jednak przelatujący nad nią Gamajun – posłaniec bogów przysiadł na jej wychudzonym ramieniu i wyśpiewał do ucha pieśń bogów. Pieśń Przypomnienia.

I oto rozbłysły oczy dumnej królowej. I oto wśród snujących się cieni rozpoznała swoich wojowników. I oto gromkim głosem zawołała do nich – Ona, Królowa Losu i Groźnego Fatum!

I zatrzymały się cienie w swej wędrówce. I podchodzić zaczęły do tej wysokiej Pani i słuchać jej słów. A mówiła o czasie swej wędrówki. O palącym słońcu i wilgotnym deszczu, o cierniach i kamieniach, o piaskach i puszczach. O płomieniach smoka Trojana i śmierci wiernego rumaka.

I oto poszły duchy wojowników znowu za swoją królową.

Niektórzy powiadają, że wyprowadziła ich z krainy Nawii, przeszli przez Prawię, Królestwo bogów i po 40 dniach dotarli do Jawii, gdzie żyją dotąd, gdyż nikt dwa razy nie przekracza granic światów równoległych.

Inni zaś twierdzą, że bogowie, widząc odwagę Damroki i jej wytrwałość pozwolili jej wojownikom wrócić do Jawii, ale sama Damroka na zawsze musiała już zostać w krainie cieni. Bogowie bowiem, za każdy czyn będący pogwałceniem ich zasad żądają wysokiej zapłaty.

Są i tacy, którzy uważąją, że to zbyt optymistyczne zakończenia i w rzeczywistości Damroka błąka się po dziś dzień w krainie cieni, nie mogąc sobie przypomnieć, dlaczego się tu znalazła, gdyż Modra Trawa Zapomnienia z królestwa Prawii zaćmiła jej umysł nieodwracalnie.

I ciągle nasłuchuje głosów, w nadziei, że któryś powie jej prawdę. Ale niestety, słyszy tylko dziwne imię:

Damroka… Damroka… Damro… Dam… Da…